Duurzame stadslogistieke campus heeft de toekomst

Energieversnellers

Waar straks in Badhoevedorp één van de meest innovatieve en duurzame bedrijventerreinen van ons land zal verrijzen, is nu alleen nog weiland. Projectleider van Essent Energy Infrastructure Solutions (EIS), Jan Fredriks, legt uit waarom CLIC (City Logistics Innovation Campus) zo uniek is en hoe Essent hier gaat zorgen voor een duurzaam energiesysteem, met minimale belasting van het elektriciteitsnet.

Stel je voor: een bedrijvencampus van 130.000 m2 net buiten Amsterdam, met logistieke hallen, kantoren en short stay appartementen waar foodbedrijven, startups, groothandels, distributiecentra en servicebedrijven zich kunnen vestigen. Waarvandaan deze partijen met gedeelde elektrische bezorgbussen de stad in kunnen gaan. Zodat het vervoer gebundeld wordt, de stad niet overbelast raakt en de CO2-uitstoot geminimaliseerd. Naast die gedeelde elektrische vloot zullen op de campus alle denkbare andere gedeelde faciliteiten beschikbaar komen voor de bedrijven die zich hier vestigen: van beveiliging tot catering, van een hotel tot vergaderruimtes en parkmanagement. En dat allemaal met een duurzaam energiesysteem (inclusief duurzaam opgewekte energie op eigen terrein). Dat is CLIC.

Energiepieken managen

Essents bedrijfsunit EIS, Energy Infrastructure Solutions, verzorgt de volledige energie infrastructuur op het terrein. Jan Fredriks, projectleider bij EIS, schetst wat dat inhoudt: “Op het terrein zullen zo’n 17.000 zonnepanelen komen, zeshonderd laadpalen, een innovatief warmte-/koudenetwerk (WKO) op basis van bronnen op het terrein, waarmee warmte en kou verdeeld over de aangesloten bedrijfspanden. Bovendien nog een aantal grote batterijen die de opgewekte duurzame energie opslaan en vrijgeven op het juiste moment.” De verschillende energiestromen worden via een technisch hoogstandje aan elkaar gekoppeld: “We sturen alles met een digitale laag aan zodat we de verwachte vraag- en aanbodpieken kunnen managen. Wanneer er een overschot aan warmte of energie is in pand A, dan sturen we dat naar pand B als daar juist vraag is.”

Oplossing voor beperkingen van het elektriciteitsnet

EIS biedt met dit state-of-the-art energiesysteem een oplossing aan voor de beperkte transportcapaciteit op het elektriciteitsnet. Door de grote belasting van het net door bijvoorbeeld het terugleveren door zonnepanelen is het stroomnet op veel plaatsen vol. Hierdoor zijn er lange wachttijden voor het realiseren van zwaardere aansluitingen door de netbeheerders. Grote bouwprojecten kennen hierdoor vertragingen die zelf jaren kunnen duren. Jan: “Door de beperkte transportcapaciteit kan het net zo’n 10 mega-volt-ampère (MVA) aan. We hebben berekend dat CLIC een piek zou hebben van 14 MVA. Ons systeem is zo ontworpen dat we die piek kunnen afvlakken waardoor we onder de 10 blijven, dankzij onder andere batterijsystemen en thermische opslag.” Hoewel er in september en oktober al gestart zal worden met de bouw van CLIC, is de innovatieve bedrijfscampus ontworpen voor de toekomst, legt Jan uit: “Alles is ontworpen om klaar te zijn voor de toekomst, zeg: 2030. We verwachten dat dan alles gebouwd zal zijn en alle huurders hun intrek hebben genomen en al het vervoer zal dan elektrisch zijn. We zullen het aantal laadpalen gedurende die tijd dus steeds laten opschalen met de vraag van de huurders. En het energiesysteem zal die groeiende vraag naar energie ook aan moeten kunnen.”

Jan Frederiks

Samen pionieren

Voor Jan Fredriks en het EIS-team is dit project pionieren. Er is nog niets soortgelijks te vinden in Nederland. Jan: “Natuurlijk hebben we ervaring met grote zonnepanelenprojecten, met laadpalen en warmte- en koudenetwerken, maar de manier waarop hier alles samenkomt. Dát is uniek voor Nederland. We hebben dan ook een internationaal team op deze opdracht zitten, EIS heeft Europees voor onze moedermaatschappij E.ON al ervaring opgedaan met een aantal iconische projecten; het Medicon Village project en bijvoorbeeld het Simris project in Zweden. Het pionieren houdt in dat de betrokken partijen bij het project nauw samenwerken om tot de beste oplossingen te komen. Volgens Jan vraagt het om eerlijkheid, transparantie en het uitspreken van belangen van alle betrokken partijen. Van de vastgoedontwikkelaar Intospace tot netbeheerder Liander en de Essent dochterondernemingen zoals Volta en Vandebron die de zonnepanelen respectievelijk laadpalen zullen realiseren. Jan: “Dat samen pionieren is ontzettend leuk. Een project als dit kun je niet alleen. Zo gaan we samen met Intospace en Liander een Hybride Energy Community System opgericht om alles goed onderling te kunnen regelen.”

De toekomst van CLIC

Jan merkt dat de tijd rijp is voor de innovatie die CLIC biedt. “Alles komt samen als het gaat om duurzame energievoorziening. De politiek spreekt zich steeds nadrukkelijker uit, geholpen door een groeiend besef dat een fossiele wereld eindig is, de consumenten vragen erom en voor logistieke bedrijven is een duurzaam wagenpark essentieel, omdat ze anders de steden niet meer inkomen.” Hij hoopt dat CLIC in de toekomst een inspiratie zal zijn voor andere projecten. “Als we vijf jaar verder zijn hoop ik dat CLIC een innovatieve campus is waar veel startups zijn, vooruitstrevende bedrijven, innovatie en kennisinstituten. Een plek die andere ondernemers inspireert. Dat we zien dat het werkt ondanks het feit dat er beperkte transportcapaciteit op het net was. Dat het energiesysteem ondersteunend is aan de omgeving, zorgt voor een gezond rendement en dat wat we bedacht hebben ook goed werkt. Het lijkt me prachtig als er in meerdere steden CLIC -achtige concepten zouden ontstaan. Het delen van energie, warmte/koude en elektriciteit, zal enorm helpen in de energietransitie, in het zorgen dat het systeem werkbaar blijft. Daarmee kunnen we netbeheerders ontzorgen en de bedrijvigheid continueren.”