Een rieten dak laten isoleren is een slimme investering. Je verhoogt het comfort in huis en krijgt een lagere energierekening. Met isolatiefolie en isolatieplaten is goede isolatie van een rieten kap goed mogelijk. Aan de buitenkant verandert er na het isoleren van een rieten kap niets: de bijzondere uitstraling blijft behouden.
Een rieten dak isoleren werkt anders dan het isoleren van een dak met pannen of bitumen. Met het juiste isolatiemateriaal verhoog je de isolatiewaarde (RD-waarde) van het dak. Hoe je dit doet hangt af van het type rieten dak. Zowel traditionele open constructies als schroefdaken kunnen na-geïsoleerd worden. Belangrijk is dat je de dampdichte laag aan de binnenzijde op de juiste manier plaatst en alle naden en kieren goed dichtmaakt om de levensduur van het riet niet te verkorten.
Goede isolatie verbetert de thermische prestaties van je rieten dak. Je vermindert warmteverlies in de winter en houdt in de zomer de warmte tegen te gaan. De binnentemperatuur blijft stabieler waardoor je minder hoeft te verwarmen of te koelen. Het klimaat in huis wordt prettiger, je bespaart op de energiekosten, je verhoogt de waarde van je woning en draagt bij aan een beter milieu door het verminderen van de CO2-uitstoot.
Een goede vochtbalans in de dakconstructie is belangrijk. Als vocht niet kan ontsnappen, kan het condenseren op koudere oppervlakken binnen de dakconstructie. Dit kan leiden tot waterophoping en zo potentieel schade aanrichten aan zowel het riet als de onderliggende dakstructuur.
Riet is een natuurlijk materiaal dat gevoelig is voor vocht. Te veel vocht kan leiden tot rotting, schimmelvorming en een afname van de levensduur van het rieten dak. Door ervoor te zorgen dat de isolatie vocht goed reguleert, blijft het riet in optimale conditie.
Bij traditionele rieten daken is het riet direct zichtbaar vanuit de binnenkant van het huis. Dit type rieten kap ventileert goed, maar is wel gevoelig voor wind. Riet heeft een isolerende werking van zichzelf maar alleen riet voldoet niet meer alleen aan de huidige eisen die we aan isolatie stellen.
Het dak van binnenuit isoleren is een goede manier om het wooncomfort te verbeteren. Voor dit type dak is isoleren wat moeilijker omdat er geen ruimte is tussen het riet en de binnenkant van het huis. In deze gevallen wordt vaak een isolatielaag aangebracht onder het riet tijdens de installatie of renovatie van het dak.
Bekijk voordat je dit overweegt of de constructie van het bestaande dak in orde is. Vraag eventueel advies aan je rietdekker. Is de constructie niet optimaal? Dan is dit vaak ook het moment om de volledige kap te vervangen door een gesloten constructie (schroefdak). Zo verleng je ook direct de levensduur van je rieten dak.
Een schroefdak is de moderne variant van een rieten dak. Alle nieuwbouw en verbouwde woningen met een rieten kap hebben verplicht deze dakconstructie. Het riet wordt nu op een dichte ondergrond geschroefd zoals spaanplaat of OSB-plaatmateriaal. Omdat het riet aangebracht is op dit plaatmateriaal, heb je ook direct de ruimte om hier dakisolatie op aan te brengen.
Bij een gesloten rieten dakconstructie is er een waterdichte laag tussen het riet en de dakconstructie. Dit type constructie biedt meer mogelijkheden voor isolatie. Je kunt isolatiemateriaal zoals isolatieplaten tussen de dakconstructie en het riet aanbrengen. De ruimte tussen het luchtspouw is ook direct een extra isolatielaag.
De combinatie van een rieten dak met dakpannen is niet alleen qua vorm aantrekkelijk maar biedt ook praktische voordelen. De keuze voor een mix van riet en pannen wordt vaak ingegeven door de hellingshoek van het dak. Riet houdt regenwater langer vast dan pannen. Wat bij flauwe dakhellingen kan leiden tot vochtproblemen, schimmelvorming en verrotting. Daarom wordt in dergelijke gevallen vaak voor pannen gekozen.
Het is geen probleem om een rieten dak met dakpannen te isoleren. Het gedeelte met riet isoleer je volgens de manier waarop je een open of gesloten constructie isoleert. Het gedeelte met dakpannen isoleer je op de manier zoals je dit bij een normaal dak zou doen.
Er zijn verschillende manieren om een rieten dak te isoleren.
Isolatiefolie. Met alleen een dampdichte isolatiefolie kun je Rc-waarden van 0,95 tot 1,40 halen. Dit type folie wordt vooral als dampscherm gebruikt. De foliebanen plak je aan elkaar met speciale tape zodat de afwerking luchtdicht is.
Meerlaagse isolatiefolie. Het voordeel van dit type isolatiefolie is dat de folie is opgebouwd uit verschillende lagen isolatiemateriaal. De folie is damp- en waterdicht en verkrijgbaar in verschillende diktes. Afhankelijk van de dikte haal je Rc-waarden van 3 tot 5. De Vakfederatie Rietdekkers beveelt dit type folie aan. Deze folie is makkelijk te plaatsen op lastige plekken zoals de oude sporen van het bestaande rieten dak. Meerlaagse isolatiefolie mag je niet gebruiken als er al een dampremmende folie is aangebracht op het dak. Haal deze laag dan eerst weg.
Isolatiepaneel. Een isolatiepaneel is een houten frame met isolatiemateriaal. Deze kant en klare panelen worden vaak gebruikt bij een volledige renovatie of vervanging van het dak. Op het paneel wordt het riet aangebracht. Een voordeel van isolatiepanelen is dat je grote overspanningen kan overbruggen en dat je een dak snel kunt isoleren. Het isolatiemateriaal in het paneel bestaat uit vaak uit PIR- of PUR-schuimplaten of EPS, glas- of steenwol.
Het isoleren kan ook helpen om het dak brandveiliger te maken. Met name bestaande daken met een open constructie zijn brandgevaarlijker. Een nieuw rieten dak volgens het schroefdaksysteem verbetert de brandveiligheid van rieten daken. De gesloten constructie heeft een onderlaag van onbrandbare materialen zoals brandwerende isolatieplaten. Dit vermindert het risico op brand van binnenuit bijvoorbeeld bij een schoorsteenbrand.
Ontstaat de brand van buitenaf? Bijvoorbeeld door vuurwerk? Dan is het riet bij een schroefdak moeilijker ontvlambaar omdat het compact op de dakplaten wordt aangebracht. Zo kan er minder zuurstof tussen de rietstengels komen wat de brandoverdracht verder vertraagt.
Naast de natuurlijke brandvertragende eigenschappen van de constructie kan het riet ook behandeld worden met brandvertragende middelen om de brandveiligheid verder te verhogen. Dit heeft geen invloed op de isolatiewaarde.
De levensduur van een rieten dak kan sterk variëren afhankelijk van verschillende factoren zoals het type riet, de kwaliteit van de plaatsing, het onderhoud, de hellingshoek van het dak, en de locatie. Over het algemeen wordt voor een goed onderhouden rieten dak een gemiddelde levensduur van 25 tot 40 jaar aangehouden. Daken met een steilere helling hebben doorgaans een langere levensduur omdat ze sneller drogen na regen. Deze hellingshoek vermindert de groei van algen en mossen en vertraagt het rottingsproces.
Doe ook regelmatig onderhoud aan je rieten dak om de levensduur te verlengen. Verwijder algen en mos en herstel op tijd beschadigde delen. Ook speelt de locatie een rol. Daken in gebieden met veel neerslag of hoge luchtvochtigheid kunnen minder lang meegaan door snellere slijtage.
Achteraf isoleren van een bestaand rieten dak is mogelijk, maar de haalbaarheid hangt af van de dakconstructie. Bij open dakconstructies is het ingewikkelder en kan het vereisen dat het riet gedeeltelijk of geheel wordt vervangen. Bij gesloten constructies kan isolatie makkelijker tussen de dakconstructie en het riet worden aangebracht.
Bij het isoleren van een rieten dak zijn dampdoorlatende materialen zoals steenwol, glaswol of speciale isolatieplaten aanbevolen. Deze materialen behouden het ademend vermogen van het dak, wat essentieel is voor het voorkomen van vochtproblemen, en bieden tegelijkertijd effectieve thermische isolatie. De keuze hangt af van de dakconstructie.
Isolatie kan de brandveiligheid van rieten daken verbeteren door het toevoegen van brandvertragende materialen. Het is belangrijk om isolatiematerialen te kiezen die niet alleen isoleren, maar ook bijdragen aan de brandweerstand van het dak. Zoals bepaalde soorten steenwol of speciale brandwerende platen.