Stroom uit het stopcontact en gas voor koken, verwarming en lekker warm water. Voor veel mensen is dat vanzelfsprekend, maar er moet door een netbeheerder veel geregeld en onderhouden worden om dat allemaal mogelijk te maken. Wat doet een netbeheerder precies en wat merkt u zelf van uw netbeheerder?

De Nederlandse energienetten zijn een van de meest betrouwbare energievoorzieningen ter wereld. Er is vrijwel altijd gas en licht, en als er dan tóch een storing is, heeft u vaak binnen een paar minuten weer stroom. De netbeheerder zorgt ervoor dat alle leidingen, kabels en het onderhoud van dit uitgebreide netwerk gedaan wordt. Netbeheerders zijn verantwoordelijk voor de goede werking van het energienet en regelen het daadwerkelijke transport van elektriciteit en gas door de leidingen. Het gaat nog verder dan dat, want ook uw aansluiting tot en met de energiemeter wordt door uw netbeheerder geregeld.

Een netbeheerder is iets anders dan een energieleverancier; twee termen die vaak door elkaar gehaald worden. Ten eerste kunt u uw netbeheerder niet zelf kiezen, in tegenstelling tot uw energieleverancier. Welke netbeheerder u heeft, hangt af van de regio in Nederland waar u woont. Alleen door naar een andere woning in een andere regio te verhuizen kunt u een andere netbeheerder krijgen, terwijl u zelf kunt kiezen uit tientallen energieleveranciers. De netbeheerder zorgt ervoor dat gas en stroom uw woning binnenkomen, terwijl de energieleverancier de stroom opwekt en het gas inkoopt op de energiemarkt. Zij verkopen het gas en de stroom vervolgens aan u, via het netwerk dat door de netbeheerder onderhouden wordt. 

Nederland is verdeeld in een aantal verschillende regio’s, waarin een netbeheerder zorgt voor het energienet. Iedere regio heeft zijn eigen netbeheerder, maar voor gas en stroom kan dat ook nog eens verschillen. Het kan dus niet zo zijn dat twee verschillende netbeheerders in één regio werken. Elke regio berekent daarnaast een andere prijs voor het transport van gas, ook wel de regiotoeslag genoemd. Waarom zijn de prijzen dan per regio anders? We geven een voorbeeld: veel van het gas dat we in Nederland gebruiken komt uit Groningen. Hoe verder u van Groningen woont, des te meer u betaalt voor het transport van dat gas en hoe hoger de regiotoeslag is. Iemand in Zuid-Limburg betaalt gemiddeld dus iets meer voor gas, dan iemand in Drenthe. Maar toch krijgt u nooit een rekening van uw netbeheerder. Hoe zit dat dan? De energieleveranciers hebben deze kosten al in uw termijnbedrag verwerkt. Alle netbeheerkosten worden via hen aan u doorberekend en de energieleveranciers betalen de netbeheerders. Zo heeft u geen extra administratie en is alles mooi overzichtelijk. Een handige situatie voor iedereen.

De regionale netbeheerders in Nederland zijn:

• Cogas Infra en Beheer
• Enduris
• Enexis
• Liander
• RENDO Netwerken
• Stedin
• Westland Infra

Landelijke netbeheerders

Behalve regionale netbeheerders zijn er ook twee die landelijk werken:

• TenneT beheert het Nederlandse netwerk van hoogspanningskabels. TenneT is verantwoordelijk voor de verbinding van alle regionale elektriciteitsnetten onderling en voor de aansluiting op het Europese net.
• De Gasunie, voluit Gasunie Transport Services, is verantwoordelijk voor het Nederlandse gasnetwerk. De Gasunie is van dit netwerk zowel de eigenaar als de beheerder.

Iedere woning heeft in Nederland heeft een eigen energieaansluiting met een uniek serienummer, ook wel de EAN-code genoemd. Dit serienummer wordt gekoppeld aan uw naam. Zo weet de netbeheerder dat u op uw adres woont. Aan dit serienummer wordt ook uw energiecontract gekoppeld met de gegevens van de energiemaatschappij. Zo weet de netbeheerder wie u bent, waar u woont en bij wie u energie afneemt.

De meeste mensen hebben nooit contact met hun netbeheerder. Waar u de netbeheerder wél van op de hoogte moet brengen is bijvoorbeeld het voornemen via zonnepanelen stroom terug te leveren aan het energienet. Op de momenten dat u meer opwekt dan u verbruikt, kunt u via uw energieleverancier aanspraak maken op een mogelijke terugleververgoeding. De installatie moet dan aangemeld zijn bij de netbeheerder, zodat zij de registratie van deze energie kunnen bijhouden en naar uw energieleverancier doorsturen. De melding is ook belangrijk voor de netbeheerder zelf: die kan met deze informatie het energienet optimaal beheren. 

Neem ook contact op indien er storingen zijn in het electriciteitsnet of als er een gaslek is. Er is een Nationaal Storingsnummer gas en stroom in het leven geroepen. Bel gratis 0800 - 9009 als u gas ruikt of als er een stroomstoring is die niet beperkt is tot uw woning. U wordt dan doorverbonden met de juiste netbeheerder.

Omdat u geen keuze hebt wie uw netbeheerder is, heeft uw netbeheerder in zijn regio feitelijk een monopoliepositie. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) ziet erop toe dat uw netbeheerder hier geen misbruik van maakt. De ACM stelt maximumtarieven vast voor de diensten van de netbeheerder. Netbeheerders die hun werk beter doen dan gemiddeld mogen van de ACM hogere tarieven in rekening brengen. Zo stimuleert de ACM dat uw netbeheerder echt zijn best voor u doet.