Je hoort er veel over: belasting van het stroomnet en kosten om zonne-energie terug te leveren aan het net. We wekken in Nederland steeds meer groene energie op. Een goede stap! Maar het verandert ook de energiemarkt. Wat dit voor jou en eventuele zonnepanelen betekent, leggen we je uit.

Stroomnet overbelasting oorzaken 

Even terug naar hoe het ‘vroeger’ was. In Nederland wekten we alleen stroom op in centrales. Die opwekking konden we goed afstemmen op de vraag. Was er in de winter meer vraag, dan produceerden we meer stroom. Die stroom ging via het net naar huizen en bedrijven. Simpel.

Dit is veranderd. Veel stroom wekken we nu op uit duurzame energiebronnen, zoals zon en wind. Hierbij bepaalt het weer onze opwek, niet onze vraag naar stroom. Op zonnige en winderige dagen wekken we overdag inmiddels massaal meer stroom op dan we verbruiken. Dit overschot zorgt ervoor dat het stroomnet voller of zelfs overbelast raakt én het zorgt voor negatieve energieprijzen.

Daarnaast wekken we op veel verschillende plekken energie op. Zoals op alle daken met zonnepanelen. Verbruiken we deze energie niet meteen, dan gaat deze energie het net op. Stroom gaat nu dus twee kanten op.

Tot slot verbruiken we allemaal meer stroom, bijvoorbeeld omdat we steeds meer elektrisch rijden en verwarmen met warmtepompen Ook dat belast het net extra.

Netbeheerders waarschuwen voor overvol stroomnet

In Nederland moeten we evenveel energie verbruiken als dat we opwekken. Zo voorkomen we overbelasting van het net. De netbeheerder houdt dit in de gaten. Energieleveranciers helpen hierbij, door in te schatten hoeveel energie klanten in een jaar gaan verbruiken en opwekken. Bij een hoger of lager verbruik, betalen wij onbalanskosten aan de netbeheerder.

Deze inschatting is steeds lastiger, omdat stroom uit wind en zon moeilijk voorspelbaar is. De onbalanskosten nemen dus toe. Op sommige dagen is het aanbod zo groot, dat er stroom ‘over’ is. Deze stroom krijgt dan een negatieve stroomprijs. Het verbruiken hiervan levert dan geld op en het verkopen ervan kost geld.

De onbalans neemt toe. Netbeheerders waarschuwen daarom al jaren voor overbelasting van het net. Zij verzwaren het net wel, maar dat gaat niet snel genoeg om de problemen te voorkomen. Daarom mogen bedrijven soms geen zonnepanelen meer aansluiten op het net.

Overbelasting net door zonnepanelen thuis

Dan naar jouw huis. Met je zonnepanelen wek je vooral overdag energie op, terwijl je dan vaak minder stroom nodig hebt. Maar als je in de avond thuiskomt zet je de lampen aan en je zet een lekkere lasagne in de oven. Daarna zet je de vaatwasser aan, je draait een wasje en je kruipt voor de tv. Kortom: juist ’s avonds verbruik je stroom.

Elk jaar trekken we de stroom die je opwekt af van de stroom die je verbruikt. Dit noemen we salderen. Je krijgt dus dezelfde prijs voor de energie die je opwekt als dat je betaalt voor de energie die je verbruikt. Lever je meer terug dan je verbruikt, dan krijg je hiervoor een terugleververgoeding.

Door deze subsidieregeling wordt energie duurder. Voor iedereen, ook als je geen zonnepanelen hebt, omdat je bijvoorbeeld geen eigen dak hebt of niet de financiële middelen. Want voor de energie die wij overdag ontvangen, betalen wij jou een veel hogere prijs dan dat deze stroom oplevert. Dit kost alle energieleveranciers geld. En die kosten worden via het stroomtarief nu verdeeld over alle klanten. Naarmate er meer zonne-energie wordt opgewekt, wordt het dus steeds belangrijker dat we dit overdag optimaal gebruiken.

Niet terugleveren aan het net, kan dat?

Vroeger was de stelregel: zet in de avond je wasmachine aan. Dat was goedkoper. Nu de energiemarkt verandert, moeten we juist overdag de wasmachine aanzetten en de elektrische auto opladen. Ook als je geen zonnepanelen hebt. Overdag is er vaak te veel stroom, zeker op mooie lente- en zomerdagen. Verbruiken we die meteen, dan voorkomen we onbalans op het net.

Helemaal geen stroom terugleveren aan het net is lastig. Met een thuisbatterij zou dat bijvoorbeeld kunnen, maar deze technologie is nog in ontwikkeling. Wat je het best kan doen, is proberen zo veel mogelijk verbruik naar overdag te verplaatsen. Bijvoorbeeld door overdag te wassen en je apparaten op te laden. Gebruik hiervoor de timer op je wasmachine als je overdag niet thuis bent.

Heeft het nog wel zin om zonnepanelen te nemen?

Ja zeker, dat heeft zin! Je wekt er je eigen stroom mee op en dat scheelt in de kosten. Zeker omdat je nu nog kunt salderen. En als het salderen stopt, krijg je nog steeds een terugleververgoeding. Benieuwd of zonnepanelen iets voor jou zijn? Lees hier meer over de kosten van zonnepanelen.

Let er wel goed op dat je niet te veel zonnepanelen neemt. Leg alleen panelen voor wat je echt verbruikt.