Hoe groot is het aandeel van fossiele brandstoffen in onze energieproductie? Wat zijn fossiele brandstoffen precies? We zetten enkele feiten voor u op een rij.
Fossiele brandstoffen zijn honderden miljoenen jaren geleden gevormd uit de overblijfselen van dieren en planten. Net als herkenbare fossiele dieren en planten zijn fossiele brandstoffen geconserveerd in steenlagen. De belangrijkste fossiele brandstoffen zijn:
Aardgas bestaat grotendeels uit methaan. Dat is chemisch bezien een zeer eenvoudige stof (CH4). Methaan brandt helemaal op tot kooldioxide (CO2) en water (H2O).
Aardolie is een mengsel van allerlei organische stoffen. Organisch wil zeggen dat er bijna alleen koolstof-, zuurstof- en waterstofatomen in zitten, in allerlei combinaties. De precieze samenstelling verschilt per vindplaats. Met allerlei technieken maken oliemaatschappijen van ruwe aardolie allerlei bruikbare stoffen zoals benzine.
Steenkool bestaat voornamelijk uit koolstofatomen (C). Voor de vorming van steenkool zijn een hoge druk en hoge temperaturen nodig. Plantenresten veranderen dan in veen. Vervolgens verandert het veen in bruinkool en uiteindelijk in steenkool.
Op dit moment halen we wereldwijd nog meer dan 90% van al onze energie uit fossiele brandstoffen. Veel partijen vinden dat het minder moet worden. Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komt namelijk CO2 vrij en dat is slecht voor het klimaat. Bovendien raken de fossiele brandstoffen ooit wel eens op.
De meningen zijn verdeeld over hoelang er nog fossiele brandstoffen zijn. Het hangt ervan af hoe je rekent. De relatief makkelijk bereikbare voorraden aardolie en aardgas zijn over ongeveer 50 jaar op. Met de moeilijk bereikbare voorraden meegerekend, zijn er nog voor iets langere tijd fossiele brandstoffen beschikbaar.
Een van de belangrijkste bezwaren tegen fossiele brandstoffen is dat er bij de verbranding CO2 vrijkomt. Sommige partijen pleiten ervoor om die CO2 ondergronds op te slaan. Dit heet 'schoon fossiel'. Bijna niemand ziet schoon fossiel als een definitieve oplossing. Hooguit is het een tussenoplossing op weg naar duurzame energieproductie.
Biomassa is elk type organisch materiaal, bijvoorbeeld sloophout of zaagsel. Ook bij de verbranding van biomassa komt CO2 vrij. Toch is dat minder erg. Sloophout bestond relatief kort geleden nog uit bomen die CO2 uit de lucht haalden. We hebben dus te maken met een kringloop. Daardoor zorgt biomassa niet voor steeds meer CO2 in de lucht.
Helaas kunnen we niet van de ene dag op de andere alle kolencentrales sluiten en overstappen op biomassa. Wel kunnen we biomassa meestoken en zo de overgang geleidelijk maken. Dan nog is het moeilijk om volledig op biomassa over te schakelen. Daarvoor is het aanbod van biomassa op de markt te gering. Bovendien is de samenstelling nog niet constant genoeg.